DEVA Partili Rızvanoğlu: Gençliğe yoksulluk, yorgunluk, yoksunluk reva görülüyor

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’deki gençlerin yaşadığı sorunlara tepki gösterdi.

Rızvanoğlu, kavramın kökenine atıf yaparak Amerikalı akademisyen Scott Galloway’in tanımını aktararak, “Bugün burada yalnızca bir terimden değil, bir sistemden, bir zihniyetten, bir çöküş biçiminden söz edeceğim. Adı: Açlık Oyunu Ekonomisi. Bu kavramı ilk kez bir Amerikalı profesör, Scott Galloway kullandı. Son yıllarda daha da belirginleşen çarpıcı eşitsizliği tarif etmek için. Dedi ki: ‘Artık sistem, yetenekli insanları değil, zengin çocuklarını daha da yapmak için çalışıyor.’ Ve bu tarif, artık yalnızca Amerika’ya değil, Yeni Türkiye’ye de birebir uyuyor. Bu düzen bir yarış değil. Bu düzen, kimin kazanacağının doğuştan belli olduğu, kimin kaybedeceğinin sisteme kodlandığı bir oyun” dedi.

Rızvanoğlu gelir eşitsizliğindeki uçuruma dikkat çekerek “Amerika’da en zengin %10’luk kesim: gelirin üçte ikisini, hisse senetlerinin %87’sini, gayrimenkullerin %44’ünü elinde tutuyor. Tüketimin de neredeyse yarısı bu gruba ait. Geri kalan %90 mı? Onlar için hayat, Galloway’in deyimiyle, yavaş bir ekonomik ölüme dönüşmüş durumda. Ama bu hikâye bize yabancı değil. Çünkü biz, bu oyunun daha sert, daha hızlı, daha yıkıcı versiyonunu yaşıyoruz. Türkiye’de en zengin %20’lik kesim, toplam gelirin %48’ini alıyor. En yoksul %20 ise sadece %6’lük bir payla hayatta kalmaya çalışıyor. Yani pastanın neredeyse yarısı sadece küçük bir kesime dağıtılıyor. Buna gelir farkı diyemeyiz. Bu, tam da sistemin bilinçli tercihiyle yaratılmış yapısal bir eşitsizlik. Ve bu eşitsizlik yalnızca geliri değil, hayatın tüm alanlarını kuşatmış durumda” ifadesini kullandı.

Rızvanoğlu Türkiye’de toplumsal sınıflar arası geçişin az olmasına değinerek, “Gelin yakından bakalım. ‘Amerika’da yoksul bir çocuğun zengin olma ihtimali %7’. Bu da şu demek: Bir çocuk, yoksul bir ailede doğduysa, hayatı boyunca çok çalışsa bile zenginler sınıfına geçme şansı yalnızca %7. Yani toplumda sınıflar arası geçiş çok düşük. Doğduğun yer, neredeyse tüm kaderini belirliyor. Peki Türkiye’de durum ne? Dünya Bankasının 2023 Sosyal Hareketlilik Endeksi’ne göre, Türkiye 82 ülke arasında 66. sırada. Bu şu demek: Türkiye’de de yoksul doğan çocukların, eğitim ya da emek yoluyla daha iyi bir hayat kurma ihtimali çok zayıf. Özellikle kırsalda doğan çocuklar, sisteme eşit katılamıyor. Yani bu ülkede bir çocuk, ne kadar çalışırsa çalışsın, çoğu zaman doğduğu koşulların dışına çıkamıyor. Yani; bir çocuk eğer yanlış mahallede doğmuşsa, kaderi de oraya hapsedilmiş demek. Çünkü Türkiye’de, artık eğitim eşit değil. Erişim eşit değil. İmkânlar eşit değil. Başarılı olma imkanı, ailenin soyadıyla, adresinle, hatta kimin tanıdığı olduğunla belirleniyor. Ve ne yazık ki sistem bunu normalleştirmeye çalışıyor” diye konuştu.

Rızvanoğlu bu sistemin en çok kaybedeninin gençler olduğunu ifade ederek “Ama en çok kim kaybediyor biliyor musunuz? Gençlerimiz! TÜİK’e göre, 15-24 yaş arası genç işsizlik: %15, üniversite mezunu işsizliği: %25’lere ulaşmış durumda. Gençler üniversite okuyor ama iş yok. Diploma alıyor ama geçim yok. Hayal kuruyor ama karşılığında duvar var. Oysa bu ülkede, özellikle dar gelirli ailelerin çocukları için okumak, hayatlarını değiştirebilmenin en meşru, en barışçıl yoluydu. Eğitim eşitlenmenin, kendini var etmenin en güçlü aracıydı. Ama şimdi üniversiteyi bitiriyorsun, diplomanı alıyorsun. Ve sonra bekliyorsun. Çünkü tanıdığın yoksa, torpilin yoksa görünmez oluyorsun. Çalışmışsın, başarmışsın fark etmiyor; birilerinin referansı yoksa, emeğin yok sayılıyor” dedi.

Rızvanoğlu bu düzenin Cumhuriyet idallerinin yeniden hayata geçirilmesiyle düzelebileceğinin altını çizerek “Peki bu düzen değişebilir mi? Evet, değişebilir. Nasıl mı? Cumhuriyet'in o büyük idealini, herkes için eşit fırsatlar yaratma idealini, yeniden ayağa kaldırarak. Çünkü bu Cumhuriyet, bir kişinin, bir zümrenin değil, herkesin hayal kurabileceği, çalıştığı kadar yükselebileceği bir ülke hayaliyle kuruldu. Köyde doğan bir çocuğun da şehirde doğan kadar imkâna sahip olması için kuruldu. Ama bugün o ideal, kayırmacılıkla, mülakat adaletsizliğiyle, partizanlıkla adım adım eziliyor. Ve biz şunu biliyoruz: Eğer Cumhuriyet’in bu temel ilkesini yeniden ayağa kaldırabilirsek, işte o zaman bu ülkede ‘Açlık Oyunu Ekonomisi’ sona erer. O zaman bu ülkede kazanan; birilerini tanıyanlar değil, bir şeyleri başaranlar olur. Bağlantılar değil, emek ve ehliyet değer kazanır. Göze girmek değil, hak etmek esas olur. Ve işte o gün, bu ülkenin gençleri, hayata kenardan bakan değil, emeğiyle yolunu çizen, geleceğini kendi elleriyle var eden bir kuşak olur” ifadelerini kullandı.